Scène 2
Terwijl Baeto met zijn hoofd op de baar van zijn vrouw ligt te slapen, verschijnt zij hem in een droom:
| Rycheldin, Baeto, Zeghemond, Rei van nonnen, Burgherhart, Rei van joffren, Rei van sóldaten RYCHELDIN O eegae waardt, wat lust u ’t hart Zó zeere tót den róuw te terghen? En wilt, met duldelóze smart, ’t Gemoedt zó veel niet langer verghen. Uw’ borst van alle der quellingen stoet Opruimen doet. Benevelt niet met weenen naar Den glans manhaftigh van uw’ óghen. Vergeefs bewaart ghy deze baar, Men moet my zoecken in den hóghen. Myn geest, ontslaghen van ’t sterffelyck pack, Leeft in gemack. My zal de dóchter van den Vin, Voor haar staatdóchter meer niet hóuwen, Het voorhóóft van de tirannin En zal ick echter niet aanschóuwen: Nócht list, nócht leughen, nócht laghen myn’ eer Bekladden meer. Haar staat haar’ straffe vast. Ghy zult Dit, met een ander ryck, vergeten. Het vólck zal, ziende’ u buiten schuldt, Eens ’t ryck der Catten, Hessen heten; Ter eeuwigher eere van ’t edele bloedt, Dat ghy opvoedt. Voor u, de Goden onbelaên Een leêghgelate pleck bewaren, Die Maas, en Ryn, en Oçeaan Omheinen met hunn’ fiere baren. Aldaar een’ achtbare króne verwacht Voor uw geslaght. Daar zult ghy stichten vólck bequaam, Om alle eeuwen door te duuren. Baetauwers eerst zal zyn hunn’ naam: Hóllanders nae, met hunn’ gebuuren: Het welck in vreed, en in óórlogh, in al Uytmunten zal. Vaarwel. Van onzen zone jonck En wilt uw harte nemmer scheiden. U, en uw vólck, de hemel pronck’ Met lóf van zulcke vromigheiden, Dat faam wydtluchtigh uw’ glori uytbrom Al ’t aardryck om. En mart zó lang niet hier ter plaats, Tót datmen u belemmert vinne. Op schennis, en veel droevigh quaadts Is ’t hart uyt van uw’ vijandinne. Treckt vóórt, en over de grenzen u geeft, Die Catten heeft. |
Rycheldin, Baeto, Zegemond, Rei van Nonnen, Burgerhart, Rei van Juffrouwen, Rei van Soldaten RYCHELDIN O dierbare man, waarom laat u uw hart zozeer door de rouw kwellen? U moet uzelf niet langer zo tergen met een ondraaglijk verdriet. U moet alle kwellingen uit uw hart bannen. Bevochtig de dappere glans van uw ogen niet met droevige tranen. Tevergeefs bewaakt gij deze baar, gij moet mij in het hoge[foot]het hoge: de hemel.[/foot] zoeken. Mijn geest, bevrijd van het lichaam, leeft onbezorgd voort. Men zal mij niet meer zien als de hofdame van Penta[foot]Penta: de stiefmoeder van Baeto.[/foot], het gezicht van de tirannieke vrouw zal ik voortaan niet meer zien, noch list, noch leugen, noch valstrikken zullen mijn eer nog bezoedelen[foot]bezoedelen: besmeuren, bevlekken. Hier: de eer aantasten.[/foot]. Haar straf staat vast. Gij zult dit rijk, wanneer u een ander rijk krijgt, vergeten. Het volk, dat ziet dat u onschuldig bent, zal het rijk van de ‘Catten’ over een tijdje de ‘Hessen’ noemen ter eeuwige eer van het edele kind dat gij opvoedt. Aan u, bezorgen de Goden een lege plek ter vrije beschikking[foot]een lege plek ter vrije beschikking: een lege plek om zelf in te richten (een grondgebied waarop een rijk gesticht zal worden).[/foot], die Maas, en Rijn en Oceaan met hun wilde golven[foot]wilde golven: moet hier gelezen worden als ‘overweldigende golven’[/foot] omsluiten. Daar wacht uw nageslacht een machtige staat[foot]machtige staat: hiermee wordt de heerschappij bedoeld waarover Hes later zal gaan regeren.[/foot]. Daar zult gij een bekwaam volk stichten, om in alle eeuwen voort te bestaan. Bataven zal eerst hun naam zijn, later Hollanders, die in vrede en in oorlog, in alles zullen uitstijgen[foot]uitstijgen: staat hier voor ‘uitblinken’[/foot],boven hun buurlanden. Vaarwel. Laat van onze jonge zoon uw hart nooit scheiden. Laat de hemel u, en uw volk sieren[foot]uw volk sieren: verfraaien, optuigen. Baeto’s dappere daden verfraaien zijn volk.[/foot] met lof van zulke dappere daden, Laat een gerucht uw roem over de hele aarde, bekendmaken. Blijf niet te lang op deze plek treuzelen, net zolang tot men u aantreft in krachteloze toestand. ’t Hart van uw vijandin[foot]uw vijandin: Penta.[/foot] is uit op verderf en veel droevig onheil. Trekt verder en begeeft u over de grenzen van het land der Catten[foot]het land der Catten: Chatten, een Germaanse stam.[/foot]. |
Tekstvragen
Rycheldin zegt tegen Baeto dat hij haar niet op de baar moet zoeken, maar ‘in het hoge‘. Wat bedoelt Rycheldin met deze woorden?
Wat bedoelt Rycheldin met ‘een lege plek ter vrije beschikking‘?
Wat wordt er bedoeld met ‘uitstijgen boven hun buurlanden‘?