Les 5 De Bataafse stamvader

Baeto, de stamvader die de Republiek nodig had

De schrijver Pieter Cornelis kan niet los gezien worden van de politieke situatie waarin hij leefde. Niet alleen was hij de zoon van een van de burgemeesters van Amsterdam, hij was ook zelf een invloedrijk bestuursambtenaar: hij was van Muiden en van het Gooiland. Vrijwel alles wat hij schreef, stond in verband met zijn opvattingen over de geschiedenis of de politiek. En zeker het toneelstuk Baeto. Je moet daarom iets over de politiek rond 1617 weten, om dit stuk te kunnen plaatsen.

 

Sinds 1568 was Nederland in oorlog met Spanje. Hierover kun je ook lezen in les 2. In heel algemene zin was dit een oorlog tussen het katholieke zuiden en het protestantse noorden. De koning van Spanje had de uiteindelijke macht, totdat verschillende staten in het noorden hem niet langer als koning erkenden en in 1588 de oprichtten. Zeven, omdat zeven zich hadden vrij-gevochten: Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland, Groningen, Gelderland en Overijssel. Het uitgangspunt van de was: staten, met uit alle vertegenwoordigers in de , het overkoepelend bestuur. De (van 1585-1625 was dat ) bleef in de zijn ambt uitoefenen.

 

In 1609 werd een wapenstilstand met Spanje afgekondigd die twaalf jaar zou duren, het (1609-1621). Tijdens dit Bestand, in 1617, schreef zijn Baeto, een over een mythologische figuur die werd beschouwd als de ‘oervader’ van de Bataven. De Bataven op hun beurt werden gezien als de voorouders van de Nederlanders.

 

De kersverse had behoefte aan voorouders en een stichter. Hoe meer een groep gemeenschappelijk heeft, hoe sterker de leden ervan zich verbonden voelen en hoe duidelijker de groep zich van andere groeperingen onderscheidt. Zo werkt het altijd. Kijk maar eens om je heen, naar groepen waar je zelf wel of juist geen deel van uitmaakt. Om die reden koos Baeto uit als hoofdpersoon voor zijn . Daarmee legde hij nadruk op de gemeenschappelijke geschiedenis van de inwoners van de . Door het stuk kreeg de bestaansrecht: de inwoners kregen een identiteit, het volk kon een zelfstandige plaats innemen naast de volken in andere landen. De figuur Baeto speelde dus – bij en bij andere schrijvers – een cruciale rol in de ontstaansgeschiedenis van ‘Nederland’. Voordat we het laatste gaan lezen krijg je een samenvatting van de eerste vier .

(1581-1647) Pieter Corneliszn. Hooft was een Nederlandse geschiedkundige, dichter en toneelschrijver. Hooft kan gezien worden als de grondlegger voor de serieuze Nederlandse literatuur.
Aanklager in dienst van de landheer.
Ambtenaar binnen het stadsbestuur.
De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, ook wel ‘De Verenigde Provinciën’ genoemd, was de naam van de republiek die tijdens de Tachtigjarige Oorlog met Spanje in 1588 ontstond. De republiek bestond uit het gebied wat nu ongeveer Nederland is.
Een landstreek en bestuurlijk gebied. Deel van een land. Een gewest kan als de voorloper van de huidige ‘provincie’ worden gezien.
Een republiek is een staatsvorm waarbij er geen regering door erfopvolging bestaat. De macht ligt in deze staatsvorm bij één of meer personen, die de macht van het volk (democratie), het parlement of via een staatsgreep in handen gekregen hebben.
Het hoogste gezag op politiek gebied. De opperste macht.
Een landstreek en bestuurlijk gebied. Deel van een land. Een gewest kan als de voorloper van de huidige ‘provincie’ worden gezien.
De Staten-Generaal was het gemeenschappelijk overlegorgaan ten tijde van de Republiek. De Staten-Generaal bestond uit de algemene staten die de ge­westen vertegen­woordigde.
Plaatsvervanger van de koning die de heerschappij namens hem uitvoert. De stadhouder is een gemachtigde vorst. Later werd de stadhouder de bestuurder van één of meerdere Nederlandse gewesten.
(1567-1625) Maurits van Oranje, prins van Oranje en graaf van Nassau was stadhouder en kapitein-generaal van het leger van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
Een republiek is een staatsvorm waarbij er geen regering door erfopvolging bestaat. De macht ligt in deze staatsvorm bij één of meer personen, die de macht van het volk (democratie), het parlement of via een staatsgreep in handen gekregen hebben.
Van 1609 tot 1621. In deze periode was er een wapenstilstand tijdens de Tachtigjarige Oorlog waarin er nauwelijks door beide partijen (de Republiek en de Spanjaarden) werd gevochten.
(1581-1647) Pieter Corneliszn. Hooft was een Nederlandse geschiedkundige, dichter en toneelschrijver. Hooft kan gezien worden als de grondlegger voor de serieuze Nederlandse literatuur.
Serieus theaterstuk met droevig of slecht einde. Ook wel treurspel genoemd.
Een republiek is een staatsvorm waarbij er geen regering door erfopvolging bestaat. De macht ligt in deze staatsvorm bij één of meer personen, die de macht van het volk (democratie), het parlement of via een staatsgreep in handen gekregen hebben.
(1581-1647) Pieter Corneliszn. Hooft was een Nederlandse geschiedkundige, dichter en toneelschrijver. Hooft kan gezien worden als de grondlegger voor de serieuze Nederlandse literatuur.
Serieus theaterstuk met droevig of slecht einde. Ook wel treurspel genoemd.
Een republiek is een staatsvorm waarbij er geen regering door erfopvolging bestaat. De macht ligt in deze staatsvorm bij één of meer personen, die de macht van het volk (democratie), het parlement of via een staatsgreep in handen gekregen hebben.
Een republiek is een staatsvorm waarbij er geen regering door erfopvolging bestaat. De macht ligt in deze staatsvorm bij één of meer personen, die de macht van het volk (democratie), het parlement of via een staatsgreep in handen gekregen hebben.
(1581-1647) Pieter Corneliszn. Hooft was een Nederlandse geschiedkundige, dichter en toneelschrijver. Hooft kan gezien worden als de grondlegger voor de serieuze Nederlandse literatuur.
Een onderdeel van een toneelstuk, wordt tegenwoordig ook wel ‘akte’ genoemd. Een toneelstuk bestaat uit meerdere bedrijven, meestal gaat het om vijf bedrijven.
Een onderdeel van een toneelstuk, wordt tegenwoordig ook wel ‘akte’ genoemd. Een toneelstuk bestaat uit meerdere bedrijven, meestal gaat het om vijf bedrijven.