Opdracht 5
Maak een (rijmend) gedicht van tenminste 20 regels waarin je iets of iemand ophemelt of afkraakt. Je hoeft niet te menen wat je schrijft! Pas zoveel mogelijk stijlkenmerken van Helmers toe. Wees niet te snel tevreden – het is bekend dat Helmers jarenlang aan De Hollandse natie heeft gewerkt.
Opdracht 6
Bestuudeer de informatie over de romantiek. Daarin worden o.a. vier kenmerken van romantiek genoemd. In hoeverre vind je deze kenmerken terug in het gedicht ‘Lof van het eiland der Batavieren’? Valt dit gedicht op grond daarvan onder de term ‘romantisch’ in te delen?
Opdracht 7
Lees de informatie over nationalisme in de negentiende eeuw. Daarin staat: ‘Geschiedenis, cultuur en taal bond alle zielen van een volk samen tot één natie’. Leg uit hoe Helmers’ bundel De Hollandsche natie daartoe kon bijdragen. Maak ruim gebruik van de informatie uit deze les en van alles wat je op de site kunt lezen!
Opdracht 8
Bilderdijk was een tijdgenoot van Helmers. Ze hadden veel gemeen, o.a. de wil om het publiek te bereiken via gevoelsuitstorting. Over Bilderdijk is een portret geschreven in de digitale literatuurgeschiedenis. Probeer op verschillende manieren informatie te vinden over Jan Fredrik Helmers en schrijf een vergelijkbaar portret. Maak o.a. gebruik van deze informatie.
Opdracht 9
In De Hollandsche natie staan meer dichtregels over de Batavieren. Lees de ‘eerste zang’ in het onderstaand fragment. Welke kenmerken van de Batavieren kende je al uit het gedicht ‘De lof’? Welke nieuwe positieve eigenschappen noemt Helmers hier?
Gij, goddelijke deugd, zaagt reeds in d’oudsten tijd,
Het hart des Bataviers aan uwen dienst gewijd!
Dat volk, eenvoudig, kuisch, zoo rein van hart als zeden,
Versmaadde uitheemsche pracht en vreemde dartelheden!
Den Godsdienst in ’t gemoed, de waarheid in den mond,
Verstrekte ’t woord ten eed dat nooit Bataver schond!
Zoo zacht als fier van aard, en vreeslijk in zijn wapen,
Was hij voor huislijk heil, voor stil geluk geschapen.
Zijn Vaderland was hem meer dan zijn leven waard,
Een kuische en rappe ga’ zijn hoogst geluk op aard’.
En, op zijn terp, naast haar en ’t spelend kroost gezeten,
Kon hij, trotsch op dien schat, Rome en ’t heelal vergeten.
Opdracht 10
Schrijf een recensie voor de schoolkrant over ‘Lof van het eiland der Batavieren’. Verwerk daarin de voorgeschiedenis, de bedoeling van de schrijver, maar uiteraard ook je mening over het gedicht. Licht je argumenten toe met voorbeelden uit het gedicht. Bedenk een passende titel.
Opdracht 11
Organiseer een declamatiebijeenkomst – je zou er ook een wedstrijd van kunnen maken met een deskundige jury – waarbij verschillende mensen een stuk voordragen uit ‘Lof van het eiland der Batavieren’. Bespreek de voordrachten na. Probeer bijvoorbeeld antwoord te geven op de vragen: was het overtuigend, was het emotionerend, wat ging er wel of niet goed, waar had dat mee te maken, enz. Maak daarbij onderscheid tussen de beleving van de voordrachtskunstenaars en die van de toehoorders. Formuleer uiteindelijk je oordeel: wat voegt het voordragen van de tekst van Helmers toe?
Opdracht 12
Helmers’ gedicht hielp de lezers bij de vorming van een identiteit. Welk gedicht of lied heeft bijgedragen aan jouw identiteit? Ofwel: wel gedicht heeft jou gemaakt tot wie je bent? Leg uit wat daarbij voor jou een rol heeft gespeeld. Was de inhoud belangrijk, zorgden de taaltechnieken (rijm, ritme, vorm, stijlfiguren) voor extra vervoering, of had het simpelweg met de klanken en de muziek te maken? Probeer te verwoorden wat de overeenkomsten of de verschillen zijn met de rol die de voorzang van Helmers in de negentiende eeuw heeft gespeeld.