Les 2 De ideale Bataafse staat


Conclusie

Na het lezen van Aan het volk van Nederland ben je wijzer geworden over de politieke situatie van Nederland in de achttiende eeuw, de rol van de Batavieren, maar ook over de macht van de media, in deze periode vooral het . Van der Capellen schreef Aan het volk van Nederland om het volk op te roepen in opstand te komen tegen de op dat moment regerende partij. De onenigheid tussen ‘wij’ (het volk) en ‘zij’ (onbetrouwbare regeerders) werd hierdoor aangescherpt. Van der Capellen haalt de Bataafse voorouders en hun vorm van besturen erbij om een ideale staat te schetsen voor het volk van Nederland: de ideale Bataafse staat. Van der Capellen eigent zich de Batavieren toe en geeft daarmee de Nederlanders uit de achttiende eeuw een nieuwe identiteit. Hij schildert de Batavieren in een fel opzwepend betoog af als rechtgeaarde vaderlanders, die hun land goed regeren en die – desnoods gewapend – opkomen voor hun vrijheid. Door ‘wij’ en ‘zij’ tegenover elkaar te stellen, waarbij ‘wij’ uiteraard de goede partij is, verstevigt hij de (Bataafse!) identiteit van de eigen groep. Bij deze groep wilde je daardoor graag horen.

Pamfletten, ook wel vlugschriften of vliegende bladen genoemd, bestonden sinds de uitvinding van de boekdrukkunst. Je kunt ze beschouwen als de voorloper van de krant. Door een pamflet was het mogelijk om snel en op grote schaal actuele berichten te verspreiden in beknopte vorm, dus goedkoop. Niet alleen actuele berichten konden worden doorgegeven. Al snel gebruikte men deze manier ook om propaganda te maken, discussies op gang te brengen, of onrecht aan te kaarten. (zie ook les 2: terzijde ‘Pamfletten’)